Impactanalyse van vliegbeperkingen voor Brussels Airport
23043
Van 2023 tot 2024
TML analyseerde de effecten van twee exploitatiebeperkingen voor Brussels Airport: een beperking van het totaal aantal vluchten tot 220.000 per jaar en een nachtverbod. De studie concludeerde dat beide maatregelen de vluchtfrequentie verlagen, wat resulteert in minder geluidsoverlast en een afname van luchtverontreiniging, met een grotere gezondheidswinst op korte termijn bij een nachtverbod.
Brussels Airport is de belangrijkste luchthaven in België, met 178 930 vluchten in 2022 en zelfs 234 460 vluchten voor de coronapandemie in 2019. Verwacht wordt dat dit aantal jaarlijks zal stijgen. In deze studie analyseerden we samen met Walter J.J. Manshanden (NEO-observatory) het effect van twee exploitatiebeperkingen voor Brussels Airport:
Momenteel zijn er wettelijk 16 000 nachtvluchten per jaar toegestaan op Brussels Airport – dat zijn vluchten tussen 23u00 en 06u00. Het merendeel (53% - 90%) van deze nachtvluchten zijn cargovluchten, hoewel er ook enkele passagiersvluchten plaatsvinden. Vooral tussen 23u00 en middernacht en tussen 5u00 en 6u00 vliegen er een aantal passagiersvluchten, omdat een grotere spreiding over de tijd meer heen- en weervluchten en betere transferconnecties faciliteert. We onderzochten twee varianten van een nachtverbod: een maximaal scenario waarbij de vluchten wegtrekken uit Zaventem, en een minimaal scenario waarbij de vluchten op Brussels Airport blijven, maar verspreid worden over de dag.
Voor beide alternatieven berekenden we de impact op werkgelegenheid, het consumentensurplus (d.w.z., het financiële effect voor de passagiers), de gemonetariseerde gezondheidskost door het lawaai en de gemonetariseerde kost door de uitstoot van luchtverontreinigende polluenten en broeikasgassen. Die impacts berekenden we aan de hand van kentallen, een interessante methode die echter niet gelijkgesteld mag worden aan een volledige MKBA.
We kwamen tot de volgende conclusies:
Brussels Airport is de belangrijkste luchthaven in België, met 178 930 vluchten in 2022 en zelfs 234 460 vluchten voor de coronapandemie in 2019. Verwacht wordt dat dit aantal jaarlijks zal stijgen. In deze studie analyseerden we samen met Walter J.J. Manshanden (NEO-observatory) het effect van twee exploitatiebeperkingen voor Brussels Airport:
- Een beperking van het totaal aantal vluchten tot 220 000 vluchten/jaar, ook wel een vliegbeperking genoemd.
- Een verbod op nachtvluchten of een nachtverbod.
Momenteel zijn er wettelijk 16 000 nachtvluchten per jaar toegestaan op Brussels Airport – dat zijn vluchten tussen 23u00 en 06u00. Het merendeel (53% - 90%) van deze nachtvluchten zijn cargovluchten, hoewel er ook enkele passagiersvluchten plaatsvinden. Vooral tussen 23u00 en middernacht en tussen 5u00 en 6u00 vliegen er een aantal passagiersvluchten, omdat een grotere spreiding over de tijd meer heen- en weervluchten en betere transferconnecties faciliteert. We onderzochten twee varianten van een nachtverbod: een maximaal scenario waarbij de vluchten wegtrekken uit Zaventem, en een minimaal scenario waarbij de vluchten op Brussels Airport blijven, maar verspreid worden over de dag.
Voor beide alternatieven berekenden we de impact op werkgelegenheid, het consumentensurplus (d.w.z., het financiële effect voor de passagiers), de gemonetariseerde gezondheidskost door het lawaai en de gemonetariseerde kost door de uitstoot van luchtverontreinigende polluenten en broeikasgassen. Die impacts berekenden we aan de hand van kentallen, een interessante methode die echter niet gelijkgesteld mag worden aan een volledige MKBA.
We kwamen tot de volgende conclusies:
- Zowel de minimale vliegbeperking als het maximale nachtverbod zorgen voor een daling van het aantal vluchten ten opzichte van het referentiescenario zonder restricties.
- Het effect op (in)directe werkgelegenheid is klein, met een daling van 0,1 tot 0,2% van de totale tewerkstelling op lange termijn.
- Zowel de minimale beperking als het maximale verbod leggen een aanbodbeperking op, waardoor ticketprijzen stijgen.
- Omwonenden van luchthavens ondervinden minder geluidsoverlast en negatieve gezondheidseffecten door het lawaai van dalende en opstijgende vliegtuigen.
- Een kleiner aantal vluchten zorgt voor een daling in de emissies van luchtverontreinigende polluenten en broeikasgassen.
- Op korte termijn lijkt een nachtverbod de interessantste optie, omdat deze onmiddellijke resultaten biedt en een groter effect op de gezondheid heeft. Een beperking tot 220 000 vluchten is interessant op langere termijn, omdat vermeden wordt dat de markt en bijgevolg de impact op het leefmilieu en de volksgezondheid ongebreideld kunnen blijven groeien.
